NVT-onderwijs in het Caribisch gebied vraagt om visie, verbinding en vernieuwing. Dat bleek tijdens de conferentie ‘Bewustwording en bestendiging van NVT-onderwijs in het Caribisch gebied’, op 29 en 30 september. Hier ontmoetten docenten, beleidsmakers, onderzoekers en andere onderwijsprofessionals van alle eilanden elkaar – op locatie aan de Universiteit van Curaçao én online. Beleidsadviseur en contactpersoon voor het Caribisch gebied, Nikki de Jong, was erbij en hield een pleidooi voor de kracht van meertaligheid in het Caribisch gebied.
De conferentie bood een zeer rijk palet aan perspectieven. Nihayra Leona (Dienst Openbare Scholen) overtuigde van het belang van het behoud en de ontwikkeling van de moedertaal voor de identiteitsontwikkeling, cognitieve ontwikkeling en het schoolsucces van kinderen. Heeft u ooit gehoord van taalvriendelijke scholen? Emmanuelle Le Pichon bood een zeer interessante inkijk in taalvriendelijke scholen en wat er voor nodig is om een taalvriendelijke cultuur te ontwikkelen die aansluit bij de Caribische realiteit. Eric Mijts schetste de diversiteit aan vormen van meertaligheid, terwijl Vanessa Pietersz een integraal taalbeleid van Aruba van primair tot hoger onderwijs toelichtte. Innovatie kreeg vorm via Toon Otten, met een AI-taalbuddy en taalfitness-app voor Caribische studenten, Adrienne Fernandes, decaan van de Universiteit van Curaçao, gaf inzicht in de vernieuwde lerarenopleidingen Nederlands aan de Universiteit van Curaçao. Algemeen secretaris Gunther Van Neste sloot online aan en lichtte de plaats van het Caribisch gebied toe binnen het meerjarenbeleidsplan van de Taalunie.
Taalwetenschapper Bart van Donselaar en Nikki de Jong presenteerden samen de eerste conclusies en aanbevelingen. Consensus over de term NVT blijkt volgens hen niet vanzelfsprekend: iedereen geeft er vanuit de eigen praktijk een andere lading aan. Toch delen we een duidelijk doel: het Nederlands dichter bij leerlingen en studenten brengen, mét en via hun thuistalen. Erkenning van context, ruimte voor verkenning en tijd om te experimenteren, uit te wisselen en te professionaliseren zijn daarbij essentieel.
De wens tot samenwerking klonk luid: binnen scholen, tussen scholen en over eilanden en de oceaan heen. Een platform voor kennisdeling en gezamenlijke initiatie de wens tot samenwerking klonk nadrukkelijk en kan hier een belangrijke rol spelen. Ook het idee van facilitators – als brug tussen beleid en praktijk – biedt aanknopingspunten voor duurzaam taalonderwijs dat past bij de lokale identiteit en realiteit.
De tijd van eentalig onderwijs in het Caribisch gebied ligt achter ons. Nu is de vraag: hoe richten we meertaligheid toekomstgericht in, mét oog voor cultuur, identiteit en praktische haalbaarheid?
