Kun je kort iets vertellen over de geschiedenis van de afdeling?

In 2006 kreeg Nagasaki University financiering van MEXT, het Japanse Ministerie van Onderwijs, om een programma met ‘Dutch Studies’ op te zetten. In 2014, acht jaar na het opzetten van de opleiding Dutch Studies, werd de School for Global Humanities and Social Sciences (SGHSS) geopend met daarin een volledige opleiding Dutch Studies voor tien studenten per jaar. Dit jaar viert de opleiding dus samen met de faculteit haar tienjarige bestaan.

De relaties tussen Nederland en de stad Nagasaki begonnen in 1641 toen de Nederlandse handelspost in Japan naar het kunstmatige eilandje Deshima voor de kust van Nagasaki werd verhuisd. In de periode van Sakoku, de afsluiting van Japan van de buitenwereld die duurde tot 1853, was deze Nederlandse handelspost de enige verbinding met de westerse wereld. Het is vanwege deze bijzondere geschiedenis dat de opleiding Dutch Studies is opgericht met als doel om ook in de toekomst de belangrijke band tussen Nederland en Japan voort te zetten.

Een hoogtepunt is denk ik de oprichting in 2014 van de opleiding zelf, de eerste en enige van haar soort in Japan. Een dieptepunt is dat wij vanwege het te lage aantal aanmeldingen helaas twee jaar geleden van tien naar zes studenten per jaar zijn gegaan.

Welke studie heb je gevolgd? Wat was de aanleiding en wat was je doel? 

Ik heb een master in de Japanse Taal en Cultuur van de Universiteit Leiden. Ik had geen specifiek doel toen ik met mijn studie begon maar vooral een grote interesse in de cultuur en geschiedenis van Japan.

Beschrijf een momentopname van een onvergetelijk moment in je werk op de afdeling

Onze studenten studeren allemaal als onderdeel van hun vierjarige studie één jaar Dutch Studies in Leiden. Een onvergetelijk moment was wel om in 2016 onze eerste groep studenten die vanuit Nagasaki in Leiden studeerde daar te ontmoeten. Het was geweldig om te zien dat de studenten die wij twee en halfjaar op hun studie in Leiden hadden voorbereid, het zo naar hun zin hadden. Met dank natuurlijk ook aan de uitmuntende docenten daar.

Veel docenten Nederlands buiten het Nederlandse taalgebied staan voor grote uitdagingen: de werkdruk is hoog, hier en daar stagneert of daalt het aantal studenten dat in- en doorstroomt, sommige docenten werken alleen en hebben een gevoel van isolatie. Welke manieren heb jij om uitdagingen te overwinnen? Wat doe jij om je inspiratie, motivatie en professionaliteit op peil te houden?  

Helaas stagneert bij ons ook het aantal studenten en zijn wij teruggegaan van tien naar zes studenten per jaar. Vanwege het goede contact met andere vreemde talen docenten op de universiteit die met dezelfde problemen te maken hebben en met andere Nederlanders in Japan voel ik mij echter niet geïsoleerd. De colleges taal, cultuur en geschiedenis colleges die wij geven aan de studenten van onze opleiding en van andere faculteiten worden over het algemeen goed gewaardeerd en dat geeft genoeg inspiratie en motivatie.

Hoe zie je de toekomst van het Nederlands voor je? 

Ik vind het belangrijk, zeker ook vanwege de lange geschiedenis van vriendschappelijke banden met Nederland, om ervoor te zorgen dat er tenminste één nationale universiteit in Japan is waar colleges over de Nederlandse taal, cultuur, geschiedenis en andere onderwerpen die te maken hebben met Nederland kunnen worden gevolgd. Dat lijkt mij een totaalpakket en het één kan niet echt zonder het ander. Hoewel onze opleiding kleiner is geworden, ga ik er op dit moment wel vanuit dat de opleiding voort blijft bestaan.

Verder zou het voor het Nederlands in Japan in het algemeen waarschijnlijk goed zijn als universiteiten in de twee centra van het land, de gebieden rond Osaka en Tokio, ook een volledige opleiding Dutch Studies zouden aanbieden. Nu kun je ook in Osaka, Tokio en Kioto Nederlands leren, maar dat zijn geen volledige opleidingen. 

Over de toekomst van het Nederlands in het algemeen kan ik verder niet heel veel zeggen, ik ben eigenlijk alleen bekend met de situatie in Japan.

Welke betekenis heeft het Nederlands in jouw land? Welke connotaties roept het op? 

Nederland en het Nederlands zijn in Japan vooral bekend vanwege de historische band tussen beide landen. Verder is er hier ook belangstelling voor bijvoorbeeld het Nederlandse onderwijs, de goede ‘work-life-balance’ en het volgens Unicef hoge percentage gelukkige mensen, vooral kinderen, in Nederland. Daarnaast zijn er in het Japans ook nog steeds verschillende Nederlandse leenwoorden te vinden zoals het Japanse woord voor koffie, kohi en bijvoorbeeld bier, biiru, maar ook woorden die te maken hebben met de geneeskunde zoals mesu, dat natuurlijk van het Nederlandse woord mes komt en wordt gebruikt voor een chirurgisch mes.

Welk boek ligt er nu op je nachtkastje?

Daar liggen er nu twee, Tatoeagespijt en ander kuddeleed van Youp van ‘t Hek en De zwijger. Het leven van Willem van Oranje, van René van Stipriaan. Het boek van Youp van ’t Hek voor mijn ontspanning. Ik lees zijn zaterdagse columns voor NRC altijd met veel plezier en heb het gelijk besteld toen het uitkwam. De zwijger. Het leven van Willem van Oranje, lees ik omdat ik een grote interesse heb in de geschiedenis van Nederland. Ik geef zelf ook Nederlandse geschiedenis en ben altijd opzoek ben naar nieuwe kennis en aanvullende informatie voor mijn colleges.