In deze rubriek belicht de Taalunie iedere maand een digitaal taalmateriaal: een website, een verzameling teksten, een stuk software of lesmateriaal. Deze maand besteden we aandacht aan de website Vertaalwoordenschat.
Wat is de Vertaalwoordenschat?
Op de website Vertaalwoordenschat zijn digitale vertaalwoordenboeken Nederlands van en naar een vreemde taal te vinden. De meeste van deze woordenboeken verschenen eerder ook op papier.
De woordenboeken zijn begin deze eeuw ontwikkeld door de Commissie Lexicografische Vertaalvoorzieningen (CLVV, 1993-2003). De CLVV had de opdracht om vertaalwoordenboeken te laten ontwikkelen voor talen die een relatie met het Nederlands hebben, maar waarvoor de commerciële markt niet voorziet. De Taalunie heeft de uitvoering van deze opdracht vanaf 2004 overgenomen. Er zijn papieren woordenboeken tot stand gebracht van en naar het Arabisch, Deens, Fins, Hongaars, Indonesisch, Koreaans, Kroatisch, Nieuwgrieks, Noors, Pools, Portugees, Roemeens en Turks. In 2017 is het Nieuwgrieks als eerste als onlinewoordenboek verschenen in de Vertaalwoordenschat.
Welke talen vind je in de Vertaalwoordenschat?
In de Vertaalwoordenschat staan beide delen van het Fins, Nieuwgrieks en Portugees, Nederlands-Estisch en sinds begin dit jaar Nederlands-Deens. De komende jaren zullen meer talen toegevoegd worden. Ook zullen de woordenboeken geactualiseerd worden met nieuwe trefwoorden en zullen correcties op een systematische wijze verwerkt worden.
Wat staat er in de woordenboeken?
De woordenboeken zijn door verschillende teams van auteurs samengesteld en bevatten tussen 25.000 en 45.000 trefwoorden. De inhoud van de onlinewoordenboeken is aan de Nederlandse kant gebaseerd op het Referentiebestand Nederlands (RBN) dat vertaald is naar de doeltaal. Elk woordenboekartikel heeft dezelfde overzichtelijke opbouw. Op de helppagina staat een voorbeeld van het lemma appel uit het woordenboek Nederlands-Nieuwgrieks.
Naast de directe vertaling kun je bij een woord ook voorbeeldzinnen (‘Ik heb deze computer voor een appel en een ei gekocht’), uitdrukkingen (‘appels met peren vergelijken’) en andere gebruiksvoorbeelden vinden, zoals de vertaling van bekende organisatienamen met dat woord. Benieuwd wat Europese Unie is in het Fins, of wat dacht je van Nederlandse Taalunie in het Deens of Estisch?
De onlineversie van de vertaalwoordenboeken komt niet exact overeen met de gedrukte versie. Zo zijn de Nederlandse trefwoorden in de onlineversie aangepast aan de huidige officiële spelling (Woordenlijst Nederlandse Taal, 2015). Dat geldt niet voor de papieren woordenboeken, die al voor die tijd verschenen zijn. De onlinewoordenboeken Nieuwgrieks zijn de afgelopen twee jaar geactualiseerd en daarbij zijn correcties doorgevoerd.
Achtergrond
De website Vertaalwoordenschat is ontwikkeld door het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Het INT beheert en onderhoudt de bestanden van alle vertaalwoordenboeken waarvan de Taalunie de auteursrechten heeft.