Wat is de ANS?
De Algemene Nederlandse Spraakkunst bevat een beschrijving van de grammatica van de Nederlandse taal. De eerste versie werd gepubliceerd in 1984. Sindsdien verschenen er twee nieuwe edities. In 1997 verscheen de tweede gedrukte editie, die in 2002 ook online als e-ANS beschikbaar kwam. In 2021 werd de online editie aangepast. Dat zorgde voor verrassend veel ophef, omdat enkele media onterecht meldden dat groter als werd goedgekeurd. Dat was niet zo: de tekst hierover is al sinds 1997 hetzelfde. Kijk zelf maar hier! Meer over de geschiedenis, achtergrond en doelen van de ANS kun je hier lezen.
Wat staat er in de ANS?
De ANS bevat een enorme hoeveelheid gedetailleerde informatie over allerlei onderdelen van onze grammatica. Het werk is onderverdeeld in vijf delen. De eerste twee gaan over respectievelijk de klanken van het Nederlands en de afzonderlijke woordsoorten (van zelfstandige naamwoorden tot tussenwerpsels). Vervolgens zijn er twee delen over verschillende soorten constituenten (een ander woord voor samenhangende woordgroepen) en aspecten van de zinsbouw, zoals woordvolgorde en zinsdelen. De ANS besluit met een deel over algemene verschijnselen. Hierin komt een aantal moeilijk te classificeren onderwerpen langs, zoals ontkenning en nevenschikking.
Telwoorden
De inzichten in de grammatica staan niet stil. Nieuw wetenschappelijk onderzoek legt telkens weer nieuwe nuances bloot en laat ons steeds beter begrijpen hoe onze taal in elkaar steekt. De ANS wordt daarom sinds een aantal jaren onder coördinatie van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) herzien, zodat de jongste ontwikkelingen kunnen worden meegenomen. Dat betekent dat er geregeld nieuwe versies van hoofdstukken verschijnen, zoals recent bijvoorbeeld die over de ontkenning, de klanken van het Nederlands, adposities (een ruimere naam voor voorzetsels) en woordvorming. Eerder deze maand verscheen een nieuw hoofdstuk over telwoorden. Dit bevat nu allerlei nuttige links naar taaladviesbronnen en recente taalkundige literatuur, aansprekende voorbeelden uit het Corpus Hedendaags Nederlands, en uitklapbare kaders waarin grammaticale kwesties verder uitgediept worden.
Educatieve laag en meer
Naast de informatie die in de ANS zelf staat, bevat de ANS ook een educatieve laag. Daar staan verschillende soorten extra materiaal, speciaal geschikt voor gebruik in het onderwijs door zowel docenten als studenten. Je vindt er bijvoorbeeld korte filmpjes over bepaalde fenomenen, zoals de adpositie en ontkenning. Ook zijn er lesideeën te vinden en worden er definities gegeven van de vaak ingewikkelde grammaticale concepten die worden gebruikt in de ANS.
Meer weten?
Voor meer over de achtergrond van de ANS, zie https://e-ans.ivdnt.org/over. Op YouTube staat een webinar dat Frank Landsbergen (INT) gaf in november 2023. Daarin geeft hij meer uitleg over de opbouw, structuur en inhoud van de ANS.