22 nov 2022

Algemeen secretaris Kris Van de Poel bezoekt Centraal-Europese afdelingen neerlandistiek

Op initiatief van de Diplomatiek Vertegenwoordiger van Vlaanderen in Oostenrijk, Tsjechië, Hongarije, Slovakije en Slovenië Koen Haverbeke bracht algemeen secretaris Kris Van de Poel van 6 tot 10 november 2022 samen met hem een werkbezoek aan de Centraal-Europese regio. Op de zeven universiteiten die bezocht werden, ontmoetten ze 19 docenten, 12 universitaire bestuurders en werden ze ondersteund door acht diplomatieke vertegenwoordigers van Nederland, België en Vlaanderen. Het doel van dit bezoek was een duidelijk inzicht krijgen in de werking van afdelingen neerlandistiek in Centraal-Europa en samen met hen ontdekken hoe de Taalunie kan ondersteunen om een slagvaardige en toekomstgerichte neerlandistiek te garanderen.

Comenius Universiteit Bratislava, Masaryk Universiteit Brno en Palacky Universiteit Olomouc 

Het werkbezoek begint aan de Comenius Universiteit in Bratislava. Het is meteen duidelijk: deze universiteit is erg begaan met het Nederlands en wil er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de afdeling juridisch en structureel goed ingebed is. De recent vernieuwde infrastructuur voor tolken is het neusje van de zalm, de studenten spreken een idiomatisch en natuurlijk Nederlands en de warmte en erkenning voor de Taalunie-ondersteuning is te voelen in elke zin die ze delen. De gesprekken met de docentengroep, onder leiding van dr. Marketa Štefková, gaan over de toekomstplannen die helder en verankerd zijn en bevestigd worden in het overleg met prorector Jozef Tancer, in aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur.

Na de lunch gaan we met de trein naar Brno voor een gesprek met sectiehoofd Nederlands Marta Kostelecká en lector Sofie Royeaerd van de Masaryk Universiteit. Even later komen ook het hoofd van de vakgroep Nederlands prof. Wilken Engelbrecht en dr. Pavlína Knap-Dlouhá van de Palacky Universiteit in Olomouc aan tafel. In aanwezigheid van decaan Irena Radová, departementshoofd Aleš Urválek en vice-decaan Kristýna Solomon ontplooien de docenten van beide universiteiten hun plannen voor verdere deskundigheidsbevordering met mogelijkheden tot promotie in het Poolse Lublin. 

Docenten uit Brno, Olomouc, Lublin. Algemeen secretaris Kris Van de Poel en Vlaams vertegenwoordiger Koen Haverbeke.

Eötvös Loránd Universiteit (ELTE) Boedapest, Universiteit van Debrecen en Károli Universiteit Boedapest  

Dag twee van het werkbezoek start aan de Eötvös Loránd Universiteit (ELTE) in Boedapest, een universiteit met een sterk groeiende studentenpopulatie voor Nederlands. Opvallend in Hongarije is dat er in samenwerking met de studenten voornamelijk historische werken, zoals het Middelnederlandse Beatrijs en Marieken van Nieumeghen, vertaald worden. Na het gesprek met het hoofd van de vakgroep prof. Orsolya Réthelyi (ook vice-decaan internationale zaken), dr. Roland Nagy en drie studenten volgt er een kort bezoekje aan een college voor bachelorstudenten. Daarna bespreken we met vice-rector internationale zaken prof. Imre Hamar hoe we de erkenning van de vakgroep kunnen verhogen

Na de lunch presenteert een kleine delegatie van de Universiteit Debrecen, bestaande uit prof. Gábor Pusztai en de lector Nederlands Simon Raport, in de kantoren van de Vlaamse Vertegenwoordiging hun vakgroep en delen ze hun toekomstplannen. 

Afsluiter van de tweede dag is de Károli Universiteit in Boedapest, waar enkele docenten en een grote groep studenten toegang tot databanken en kranten hoog op hun verlanglijst hebben staan. De decaan prof. Géza Horvát deelt met bijzonder veel passie een aantal krachtige ideeën voor het curriculum Nederlands. 

Prof. dr. Imre Hamar, vice-rector voor internationale relaties

Karelsuniversiteit Praag en heruitgave Brief voor de Koning 

Het laatste bezoek is aan de Karelsuniversiteit in Praag, waar de docente Nederlands dr. Irena Kozmanová net terug is van een onderzoeksverblijf in Leiden. Met decaan dr. Eva Lehečková, directeur Martin Humpál, en vice-decaan voor internationalisering dr. Milan Žonca – leidt het gesprek in aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur Daan Huizinga tot de belofte om met het team een strategisch plan uit te tekenen. In hun favoriete boekcafé vertellen de studenten enthousiast over het vertaalproject van de genderneutrale tekst van Saskia De Coster, In de rij voor de nachtboot, waarbij studenten een vertaling vanuit mannelijk perspectief maakten en studentes de vrouwelijke stem vertolkten, met als resultaat twee bijzonder fraai uitgegeven boekjes. 

's Avonds is er de boekpresentatie van de nieuwe uitgave van Brief voor de Koning, met een bevlogen toelichting door vertaler, uitgever en vormgever. Leuk weetje: de vertaalster van het boek is ook een heel gewaardeerde docente aan de Karelsuniversiteit. Aanwezig was ook de vertaalster van Marieke Lucas Rijneveld, een auteur die bijzonder veel aansluiting vindt bij het Tsjechisch lezerspubliek.  


Conclusie 

Drie drukke dagen in Centraal-Europa, met resultaat. Dankzij de vele gedreven en enthousiaste docenten en studenten, met een hart voor het Nederlands, zijn er mooi afgebakende lijstjes met realistische en heldere werkpunten. De universitaire overheden zijn dankbaar voor de ondersteuning van de Taalunie en kijken vol verwachting uit naar de strategische plannen die we samen met de teams kunnen opzetten. Hierbij is het Impulstraject een hefboom voor een duurzame neerlandistiek. Met de steun van de diplomatieke vertegenwoordiging is dit een beloftevolle samenwerking. Wordt vervolgd ... 
 

Nederlands internationaal 

De Taalunie wil de rol en meerwaarde van het Nederlands internationaal zichtbaar maken en beter benutten door het onderwijs, onderzoek en gebruik van de Nederlandse taal en Nederlandstalige cultuur te versterken en door internationale netwerken rond Nederlands verder uit te bouwen en met elkaar te verbinden. Studenten, docenten en onderwijsinstellingen, die buiten het taalgebied actief met het Nederlands bezig zijn, ontvangen verschillende vormen van steun. Verdere duurzame relaties komen er bijvoorbeeld door de juiste partners met elkaar in contact te brengen, door financiële ondersteuning van netwerken, gastdocenten, gastschrijvers, conferenties en projecten, maar ook door het toegankelijk maken van deskundigheidsbevordering, cursussen, toetsingsmogelijkheden en informatie over leermiddelen. 

Meer informatie over het belang van het Nederlands internationaal.