Zeven vierdejaarsstudenten uit Oekraïne werden met open armen ontvangen door de Károli Gáspár University of the Reformed Church in Boedapest – en dat is precies waar we vandaag dieper op ingaan. Onze beleidsadviseur Ingrid Degraeve ging in gesprek met deze studenten en hun docente en vroeg hen naar hun ervaringen. Eén ding is zeker: dankzij de universiteit van Boedapest kunnen alvast zeven studenten hun studie Nederlands verderzetten in een veilige omgeving. En dat verhaal delen we graag met de buitenwereld.

Taalunie: Vertel eens, hoe voelde het voor jullie – zowel persoonlijk als professioneel – om uitgenodigd te worden door de KRE-universiteit in Boedapest?

Dariia Halchenko: Absoluut een verlossing, zowel mentaal als fysiek: in Oekraïne is het onmogelijk om nog helder te denken en normaal te leren. Zodra we in Boedapest gesetteld waren, werd dat allemaal natuurlijk stukken eenvoudiger. De mensen om ons heen leven niet in angst, maar genieten van het leven. En dat is heerlijk om tussen te vertoeven. Op gebied van onderwijs komt er natuurlijk veel nieuws op ons af: veel nieuwe mensen, uitwisselingen van ervaringen én natuurlijk de onderdompeling in een andere taalomgeving.

Nataliia Lehka: De kans om in Boedapest te komen studeren, betekent ontzettend veel voor mij. Ik krijg hier de kans om op een veilige plek te wonen, vrienden te maken en aan allerlei studentenactiviteiten deel te nemen. Bovendien krijg ik hier de kans om naast het Nederlands, ook te proeven van de Hongaarse taal en cultuur. En dat is bijzonder interessant: ondanks de verschillen in herkomst van beide talen, zijn er toch heel wat gelijkenissen. Zo lijken er heel wat woorden op elkaar, zoals posta - пошта (postkantoor), cukor - цукор (suiker) of cigány - циган (zigeuner), vertoont de Hongaarse architectuur gelijkenissen met die van ons – én zijn zelfs onze souvenirs bijna identiek. (lacht) 

'Onze studie aan de KRE University biedt niet enkel de kans om met Nederlandse moedertaalsprekers te communiceren, maar ook om andere studiemethoden te ervaren. Zo absorberen we hier het beste van twee werelden.'
- Nataliia Lehka

Lesia Chaika: De steun die wij van de Hongaarse mensen krijgen, ontroert me diep: je voelt hier echt dat iedereen ons wil helpen in deze moeilijke tijden. En naast het gevoel van geborgenheid en veiligheid, is dit ook een bijzondere kans om te ervaren hoe studenten in Boedapest Nederlands studeren. Ik zie en voel hier elke dag opnieuw het enthousiasme van docenten en medestudenten over het Nederlands, wat mij inspireert en motiveert om mijn studie verder te zetten.

'Ik ben ontzettend dankbaar voor deze unieke kans om kwaliteitsonderwijs te genieten én me met deze kennis nuttig in te zetten voor mijn eigen land.'
- Lesia Chaika

Taalunie: Hoe zijn jullie uiteindelijk in Boedapest terechtgekomen?

Dariia Halchenko: De militaire operaties in ons land hebben ons ertoe aangezet om in beweging te komen. Toen we hoorden dat we onze opleiding op zo’n interessante en vooruitstrevende plek konden verderzetten, sprong iedereen op die kans. De studenten die nu in Boedapest vertoeven, komen uit verschillende delen van Oekraïne – en krijgen een heel andere kant van het onderwijsproces te zien: studenten studeren hier voor hun plezier, worden niet overladen en krijgen les van begripvolle en vriendelijke docenten.

Mariia Danilova: Het was altijd al mijn droom om in het buitenland te studeren en wonen. Ik was al langer op zoek naar kansen, maar het ontbrak me altijd aan tijd, geld en energie. Toen de oorlog begon, vertrok ik met mijn familie naar de Europese Unie. Daar kreeg ik dan het aanbod om Nederlands te gaan studeren aan de Universiteit van Boedapest: een geweldige kans! Alle docenten hier spreken de taal vloeiend en zijn erg aardig en begripvol, waarvoor ik hen enorm wil bedanken.

'Ik heb niet genoeg woorden om te beschrijven wat ik voel, omringd door deze geweldige mensen. De studie hier overtreft al mijn verwachtingen.'
- Mariia Danilova

Viktoriia Rohozna: Kirsten de Gelder, docent Nederlands uit Nederland, die bij ons lesgaf, was erg bezorgd over onze veiligheid en wilde onze groep een plek geven aan de universiteit in Boedapest. Ze nam contact op met Valeriia, onze docent Nederlands in Kyiv, die op haar beurt contact opnam met de administratie van onze universiteit. Zij regelden alles en zorgden ervoor dat onze groep naar Hongarije kon vertrekken. Nu wonen we met z’n allen in een comfortabel studentenhuis en krijgen we les van vriendelijke docenten aan een prachtige universiteit. Wat een kans!

'Ik ben zo ontzettend dankbaar voor de hulp die wij kregen. Nu kan ik me weer focussen op mijn hoofddoel: mijn Nederlandse kennis verbeteren, met name mijn spreekvaardigheid.'
- Viktoriia Rohozna

Taalunie: Waarom kozen jullie voor een studie Nederlands?

Nataliia Lehka: In Oekraïne is Nederlands een exotische taal, waardoor ik er niets van kende toen ik besloot het te gaan studeren. En tot nog toe heb ik nog geen enkel moment spijt gehad van mijn keuze: in vier jaar tijd heb ik zoveel geleerd! Ik heb nu, bijvoorbeeld, uitgebreide kennis over de Nederlandse en Vlaamse geschiedenis, cultuur en wetenschap: allemaal zaken die ik onder andere omstandigheden nooit had geweten.

Taalunie: Welke kansen kregen jullie dankzij de studie? En hoe ziet de toekomst er voor jullie uit?

Anna Khranovska: Ik geloof erin dat onze kennis over de cultuur, de mensen en de geschiedenis van Nederland en Vlaanderen ons zal helpen om onze horizon te verbreden. Bovendien helpt kennis van een vreemde taal altijd bij het vinden van een baan. Mijn toekomst is nog wat onzeker, maar ik weet wel al dat ik bijvoorbeeld in een vertaalbureau kan gaan werken – of bij Nederlandse en Belgische bedrijven die vestigingen in Oekraïne hebben.

Lesia Chaika: Dankzij mijn studie Nederlands heb ik een bredere kijk op de wereld. Ik leerde in de afgelopen jaren zo ontzettend veel nieuwe en interessante dingen – en ben er zeker van dat deze zaken me zullen helpen in mijn alledaagse leven. Na mijn studie denk ik erover om als vertaalster aan de slag te gaan omdat ik graag met teksten werk. Een andere droom is dan weer om een Nederlands centrum in Kyiv te openen.

Taalunie: Cultuur biedt troost, verbinding en inspiratie. Zijn er Nederlandstalige boeken of liedjes die zo’n rol voor jou spelen?

Mariia Danilova: Als ik eerlijk ben, lees ik voorlopig enkel nieuws en luister ik enkel naar Oekraïense muziek – omdat ik me op dit moment nergens anders op kan concentreren. Er is wél één zangeres die we ontdekt hebben in een college Nederlandstalige poëzie: Froukje. Mijn vriendin en ik luisteren naar haar liedjes wanneer we ons klaarmaken voor de les: door mee te zingen, oefenen we gelijk onze uitspraak.

Taalunie: Welke Oekraïense roman of poëzie beveel jij absoluut aan?

Daryna Tsyhanok: Wel, de trots van het Oekraïens volk is zonder twijfel Taras Shevchenko. Ik durf ervoor te wedden dat elke Oekraïner minstens één vers van hem uit het hoofd kent. Zijn gedichten tonen niet enkel de geest van Oekraïne, maar ook de geschiedenis van ons land. Mooi meegenomen: zijn gedichten zijn in een groot aantal talen vertaald, waaronder ook in het Nederlands. Wil je eerder moderne Oekraïense literatuur verkennen, dan raad ik je aan om met de gedichten van Lina Kostenko te beginnen.

Taalunie: Willen jullie nog een boodschap meegeven aan medestudenten en collega’s in de internationale neerlandistiek?

Viktoriia Rohozna: Het Nederlands is een ondergewaardeerde, maar prachtige taal: het heeft de beste kenmerken uit het Duits en het Engels overgenomen – en de fonetiek en grammatica zijn eenvoudig te leren. De Nederlandstalige muziek klinkt erg mooi, maar jammer genoeg luisteren er weinig mensen naar omdat ze het niet begrijpen. Ik zou hier graag verandering in brengen en nadenken over manieren om de Nederlandse taal te populariseren: interessante leerboeken ontwikkelen, nog meer afdelingen neerlandistiek oprichten, campagnes opzetten en Nederlandstalige zangers stimuleren om in hun moedertaal te zingen, bijvoorbeeld?

'Ik zou iedereen aanraden en motiveren om te helpen de Nederlandse taal te populariseren. Deze prachtige taal is jammer genoeg een beetje ondergewaardeerd – en hier zou ik graag verandering in brengen.'
- Viktoriia Rohozna

Daryna Tsyhanok: Ik zet graag de mensen in Hongarije even in de kijker. Ik ben zo ontzettend blij en dankbaar voor de steun en hulp die wij kregen toen we in Boedapest aankwamen! Het is erg bijzonder dat we ons niet alleen en vreemd voelen, terwijl we toch in een vreemd land zijn. Veel mensen tonen bovendien interesse in de Oekraïense cultuur, taal en literatuur, wat een fijn gevoel is.

Valeriia Maiboroda (docente): In donkere tijden zoals vandaag, komen er honderden vragen en twijfels op je af: waarom gebeurt dit? Welke les kan ik hieruit trekken? Ben ik sterk genoeg om mezelf te redden én ook nog anderen te helpen? Op dat moment is het makkelijk om de hoop te verliezen. Maar als je dan plots opmerkt dat je er niet alleen voor staat, brengt dat een lichtje in die duisternis. Dat is precies wat ik op dit moment voel, wanneer ik bijvoorbeeld de Oekraïense vlag zie uithangen in Den Haag. Vandaag ben ik er dan ook van overtuigd: samen staan we sterk – en kunnen we bouwen aan de wereld waarin wij willen wonen. Ik spreek daarom graag mijn dankbaarheid uit aan Kirsten de Gelder, Jakob Faber, Anikó Daroczi, alle docenten van de afdeling Neerlandistiek aan de Károli Gáspár Universiteit in Boedapest, en aan de Taalunie. Bedankt!

'In donkere tijden zoals deze, is het erg makkelijk om de hoop te verliezen en jezelf in vraag te stellen. Maar weet je wat? Als iemand naar je toekomt en hulp en veiligheid biedt, dan is het plots niet meer zo donker. En dat is een onbeschrijflijk gevoel.'
- Valeriia Maiboroda (docente)

Taalunie: Bedankt voor jullie tijd en mooie antwoorden – en wij wensen jullie bijzonder veel succes in Boedapest toe!