21 dec 2021

Jordi Casteleyn versterkt Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren

Het Comité van Ministers van de Taalunie heeft Jordi Casteleyn aangesteld als nieuw lid van de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren. We laten hem zelf aan het woord.
Jordi Casteleyn
Jordi Casteleyn

Wat doe je beroepshalve? Wat is jouw functie?

Ik ben hoofddocent aan de Antwerp School of Education en de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen. Momenteel ben ik verantwoordelijk voor Vakdidactiek Nederlands, Vakdidactiek Nederlands niet-thuistaal en het postgraduaat Didactiek Nederlands aan anderstaligen aan de lerarenopleiding van de Universiteit Antwerpen. Het onderzoek dat ik doe richt zich op twee onderwerpen: spreekvaardigheid en begrijpend lezen, beide binnen de leeftijdsgroep van adolescenten, meer specifiek bij laaggeletterde meertalige leerlingen. (zie taaltrajecten.be). 

Waarom vind je het belangrijk om je in te zetten voor de Raad/de Taalunie?

In Antwerpen heeft bijna de helft van de leerlingen een andere thuistaal dan het Nederlands. Dat is geen unieke situatie. Andere steden in Vlaanderen kennen dezelfde context, en ook in Nederland is dit vaak zo. Toch hoeft dit niet noodzakelijk een probleem te zijn. Er zijn dan wel verschillen in thuistaal,  maar het Nederlands is de taal die iedereen verbindt. Waarschijnlijk zullen al die andere talen het Nederlands in de komende jaren ook veranderen.

Daarom wil ik me graag inzetten voor de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren. De huidige context van de vele thuistalen schept niet alleen veel kansen voor het Nederlands, maar het is ook een grote uitdaging voor het onderwijs van het Nederlands. Ik ben ervan overtuigd dat de Raad hierin een belangrijke signalerende en adviserende rol kan spelen, en wil hier graag toe bijdragen.

Waarom is het Nederlands belangrijk voor jou en voor de sector waarin je werkzaam bent?

Bij een vakdidacticus Nederlands en Nederlands niet-thuistaal speelt het Nederlands uiteraard een essentiële rol in het beroepsleven. Mijn focus ligt op het onderwijs van het Nederlands, maar volgens mij is onderwijs geen eiland in de maatschappij. Zo ben ik sinds mei van dit jaar promotor van het project Effectief leesonderwijs in het basis- en secundair onderwijs in Vlaanderen van de Vlaamse overheid. We beogen hiermee onder andere een systematische meta-review van effectief leesonderwijs, waarbij we zowel alle fases van het proces van leren lezen als andere belangrijke actoren buiten het onderwijs (voor zover zij een directe link met het onderwijs hebben) meenemen. 

Ik vind dus dat het Nederlandse taalonderwijs naar zichzelf moet durven kijken, maar ook de band met de rest van de maatschappij niet mag vergeten.

Wat is voor jou het mooiste woord in het Nederlands en waarom?

Ik kom uit Oostende en zeg soms een beetje gechargeerd dat ik aan de universiteit twee vreemde talen gestudeerd heb: het Engels en het Nederlands. Ik zie namelijk het Oostends als mijn moedertaal, en de verschillen met het Standaardnederlands zijn toch wel aanzienlijk. Ik vind dat ik het zelf niet meer goed kan spreken; mijn ouders kunnen dat veel beter. Maar zij vinden dan weer dat enkel mijn grootmoeder het échte Oostends kon spreken. Kortom, de kennis ervan is aan het verwateren, maar de sympathie blijft. 

Als ik dus het mooiste woord in het Nederlands moet kiezen, ga ik uiteraard naar het Oostends kijken. Vandaag zou ik kiezen voor môôsjchen. Dat betekent ‘spelen, sollen, gek doen’. Ik vind het al leuk dat het Standaardnederlands geen synoniem ervoor heeft. Het zegt ook wel iets over het Oostends dat er de behoefte was om daar een specifiek woord voor te hebben. Maar op een andere dag zou ik een ander woord kiezen, bijvoorbeeld nieverst (dat betekent ‘nergens’). Te veel keuze!

Meer informatie over de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren

De Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren adviseert het Comité van Ministers over het beleid van de Taalunie. De Raad kan adviezen uitbrengen op verzoek van het Comité of op eigen initiatief. Voor de invulling van deze functies heeft de Taalunie nadrukkelijk gezocht naar een brede vertegenwoordiging uit de maatschappij en het bedrijfsleven, naast de meer traditionele vertegenwoordiging van onderwijs, wetenschap, letteren en cultuur. De leden van de Raad zijn benoemd voor een periode van drie jaar. Voor meer informatie, zie de website van de Taalunie.